Pearl
มุกหรือไข่มุกเป็นอัญมณีที่เกิดจากสารอินทรีย์หรือสิ่งมีชีวิต(Organic Gems)ชนิดหนึ่งซึ่งเป็นที่นิยมและมีราคาสูงที่สุดความแวววาวของมุกจะเกิดจากปรากฏการณ์ของแสงที่เรียกว่าIridescence ภายในมุขนั้นมีโครงสร้างที่เป็นชั้นๆทำให้เกิดการหักเหและสะท้อนกลับเกิดการแทรกของแสง (Interference)ภายในชั้นต่างๆจึงทำให้มองเห็นเป็นเหลือบมุก(Orient) เป็นแสงสว่างแวววาวสวยงามและ สีรองของมุก (Overtone)ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่ไข่มุกเหลือบและสะท้อนเป็นสีต่างๆที่ตัดกับสีหลัก เช่น สีเหลืองสีเขียว หรือสีชมพู
โดยไข่มุกแบ่งออกเป็น2 ชนิดคือ
1. ไข่มุกธรรมชาติ (Natural Pearl)
ไข่มุกธรรมชาติคือไข่มุกที่เกิดขึ้นในหอยมุกซึ่งเป็นหอยสองฝามีทั้งชนิดน้ำจืดและน้ำเค็มซึ่งไข่มุกที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาตินั้นส่วนใหญ่จะมีรูปร่างไม่กลมและหาได้ยากมากตรวจสอบยากซึ่งไข่มุกธรรมชาติที่มีรูปร่างสวยงามที่สามารถใช้ได้อุตสาหกรรมเครื่องประดับชั้นนำนั้นมีพียง1% ในโลก
2. ไข่มุกเลี้ยง (Cultured pearl)
ไข่มุกเลี้ยงเป็นไข่มุกที่เกิดจากหอยมุกที่มนุษย์เลี้ยงซึ่งมีการควบคุมสภาวะแวดล้อมและสารอาหารที่เหมาะสมทำให้ไข่มุกมีรุปร่างกลมสวยงามซึ่งเป็นที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องประดับเป็นอย่างมากประมาณ 99 %โดยตัวแปรสำคัญที่ส่งผลกับมูลค่าและราคาของไข่มุกประกอบด้วย
-
ขนาด ยิ่งไข่มุกมีขนาดใหญ่เท่าไหร่ มูลค่าและราคาก็จะสูงตามไปด้วย
-
2รูปร่างของไข่มุก ซึ่งไม่มุกยิ่งกลมได้สัดส่วนมากเท่าไหร่ ราคาและมูลค่าก็จะสูงขึ้น ต่างกับไข่มุกที่มีรูปร่างบิดเบี้ยวไม่ได้สัดส่วน ไม่กลม ราคาก็จะตกลงอย่างมาก
-
ผิวที่สวยสะอาดไร้ตำหนิ เนื่องจากไข่มุกมีริ้วรอย ด่างดำ หรือมี รอยแตก จะทำให้มูลค่าของไข่มุกลดลง
-
สี ความวาว และสีรองของไข่มุก (Overtone) มุกที่มีคุณภาพจะต้องไข่มุกที่มีสีขาวริสุทธ์ หรือถ้ามีสี ก็ต้องมีสีทอง สีเงิน และสีดำทึบ ความวาวสวยงาม ซึ่งบางครั้งไข่มุกที่มีสีรองสวยงาม เช่นสีชมพูหรือสีทองก็จะทำให้ไข่มุกมีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้นด้วย โดยตัวอย่างของสีไข่มุก Akoya เรียงตามมูลค่าและราคา ดังนี้
-
แหล่งกำเนิด ไข่มุกแบ่งแยกตามแหล่งกำเนิดออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือไข่มุกน้ำจืดและไข่มุกน้ำเค็ม ซึ่งไข่มุกน้ำเค็มจะมีราคาสูงกว่าไข่มุกน้ำจืดมาก ซึ่งรายละเอียดเป็นดังนี้ครับ
-
Agoya ส่วนใหญ่ไข่มุกชนิดนี้ถูกเลี้ยงอยู่ในประเทศ ญี่ปุ่น จีน เวียดนาม เกิดจากหอยมุกที่มีชื่อว่า Pinctada Fucata ซึ่งมีขนาดอยู่ระหว่าง 2 mm. – 10 mm. ขนาดเฉลี่ยที่พบบ่อยคือ 6-7 mm. ส่วนใหญ่มีสีขาวริสุทธ์ และมีสีรองสีชมพู มีความแวววาวสูงมาก ใช้เวลาเลี้ยงเพื่อให้ได้ไข่มุก ประมาณ 24-36 เดือน
-
South Sea ส่วนใหญ่ไข่มุกชนิดนี้ถูกเลี้ยงอยู่ในประเทศ ออสเตรเลีย อินโดนิเซีย ฟิลิปปินส์ เกิดจากหอยมุกที่มีชื่อว่า Pinctada maxima ซึ่งมีขนาดอยู่ระหว่าง 8 mm. – 18 mm. ขนาดเฉลี่ยที่พบบ่อยคือ 10-15 mm. ส่วนใหญ่จะมีขนาดใหญ่และมีสีทองและสีเงินสวยงาม ใช้เวลาเลี้ยงให้ได้ไข่มุก 18-36 เดือน
-
Tahitian ใหญ่ไข่มุกชนิดนี้ถูกเลี้ยงอยู่ในประเทศ France Polynesia และ Cook Island เกิดจากหอยมุกที่มีชื่อว่า pinctada Margaritifera วึ่งมีขนาดอยู่ระหว่าง 8 mm. – 17 mm. ขนาดเฉลี่ยที่พบบ่อย คือ 9-11 mm. ส่วนใหญ่จะมีสำดำ สีรองส่วนใหญ่จะเป็นสีเขียว สีฟ้า และสีม่วง ซึ่ง Tahitian ที่มีสีดำสวยงามที่สุดจะมีชื่อเรียกว่า Pacecock ซึ่งมีราคาแพงมาก ใช้เวลาในการเลี้ยงประมาณ 30-36 เดือน
-
ไข่มุกน้ำจืด ( Freshwater Pearl)
ส่วนใหญ่ไข่มุกชนิดนี้ถูกเลี้ยงภายในประเทศจีนซึ่งเป็นตลาดไข่มุกน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในโลกรองลงมา คือ ญี่ปุ่น และอเมริกา เกิดจากไข่มุกที่มีชื่อว่าhyriopsis cuminigi ซึ่งมีขนาดอยู่ระหว่าง2 mm. – 13 mm. ขนาดที่พบบ่อยคือ 6-10 mm. มีหลากหลายสีซึ่งนิยมนำไปย้อมสีต่างๆเช่น สีชมพุไข่มุกชนิดนี้ใช้เวลาเลี้ยงเพื่อนำมาผลิตประมาณ24-72 เดือน
การดูแลรักษา (Pearl)
ไข่มุกต้องการการเก็บรักษาเป็นอย่างดีเพราะไข่มุกนั้นต้องการความชื่นที่เหมาะสมในการดูแลรักษาถ้าอากาศแห้งมากๆจะทำให้ความวาวของไข่มุกลดลงโดยอาจนำไข่มุกมาทำความสะอาดเป็นครั้งคราวโดยใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆก็ได้ซึ้งต้องเป็นผ้านิ่งๆไม่มีขนเช็ดแล้วแห้งวิธีที่ดีที่สุดคือสวมใส่ไข่มุกบ่อยๆเพื่อให้น้ำจากร่างกายสร้างความชื้นในการรักษาความวาวของไข่มุก
เนื่องจากไข่มุกจะทำปฏิกิริยากับสารเคมีบงชนิดโดยเฉพาะแอมโมเนีย ดังนั้นไม่ควรสวมไข่มุกก่อนแต่งหน้าหรือฉีดน้ำหอมและ ถอดเครื่องประดับทุกครั้งก่อนทาโลชั่นหากไข่มุกมีคราบสกปรกควรทำวามะอาดด้วยน้ำเปล่าริสุทธ์ ห้ามใช้น้ำยาที่มีส่วนผสมของแอมโมเนีย หรือผงซักอกเด็ดขาด
ไข่มุกจัดอยู่ในประเภทกลุ่มพลอยเนื้ออ่อนดังนั้นควรแยกเก็บไข่มุกไม่ให้ประปนกับเครื่องประดับชนิดอื่นเพื่อลดโอกาสการเสียดสีซึ่งทำให้ผิวของไข่มุกเป็นรอยหรือแตกร้าวได้ภาชนะที่ใช้ควรเป็นกล่องนิ่มๆหรือถุงจิวเวอรี หรือถุงผ้านิ่มๆไม่ให้เกิดรอยขีดข่วนได้และไม่ควรใช้เครื่องอัลตราโซนิคในการทำความสะอาดไข่มุก